Er is op dit moment heel wat onzekerheid en angst over een mogelijke Brexit en hoe dit precies zal uitpakken voor de EU. Echter is niet een Brexit, maar de huidige staat van Europese banken nog veel zorgwekkender.
Afgelopen week schreven wij dat niet een eventuele Brexit, maar een bankencrisis het echte probleem is voor Europa. Sinds de uitslag van het referendum bekend is geworden, is nog maar eens duidelijk geworden hoe slecht veel Europese banken er voor staan.
Met name Italiaanse banken hebben het zwaar sinds donderdag. Zo gingen UniCredit en Intesa Sanpaolo vrijdag met 23 procent onderuit en ook deze week ging de uitverkoop door. Het aandeel van UniCredit is sinds het begin van dit jaar met maar liefst 61 procent gedaald. Intesa Sanpaolo doet het niet heel veel beter met een negatief resultaat van -45 procent sinds het begin van dit jaar.
Niet alleen Italiaanse banken doen het slecht. Aandelen in Royal Bank of Scotland daalden 15 procent, Barclays 17 procent en Deutsche Bank 17,6 procent. In het Verenigd Koninkrijk werd de handel in aandelen van Royal Bank of Scotland en Barclays zelfs tijdelijk stilgelegd, omdat de koersen zo hard onderuit gingen.
Ook in Nederland kwam de klap hard aan. Zo verloren Nederlandse banken en verzekeraars 14,8 miljard euro sinds de Britten donderdag voor een vertrek uit de EU stemden. ING daalde vrijdag met 21,6 procent terwijl ABN Amro een daling zag van 21,5 procent.
Ook de Europese bankindex laat goed zien dat de banken er op dit moment niet goed voor staan in Europa. De index leverde maar liefst 18,5 procent in een week in. De index, die de prestaties meet van 48 Europese banken is sinds het begin van dit jaar gedaald met 33 procent en staat zelfs lager dan tijdens de financiële crisis van 2008. Europese banken zijn dus nauwelijks hersteld sinds de laatste financiële crisis, ondanks alle nieuwe maatregelen genomen door centrale banken en toezichthouders.
Europese banken gaan gebukt onder het beleid van de Europese Centrale Bank. Hierdoor zijn de rentemarges van banken aangetast en zijn de kredietkosten verhoogd, waardoor het verdienmodel sterk onder druk is komen te staan. Zo zijn de spaarrentes op dit moment al extreem laag en stellen banken zoals ABN Amro terughoudend te zijn om de rente nóg verder te verlagen, gezien zij bang zijn dat mensen hun geld opnemen en zelf thuis gaan bewaren.
Inmiddels kan gesproken worden van een nieuwe bankencrisis gezien beleggers massaal bankaandelen dumpen in Europa. Gisteren kwam volgens onbevestigde berichten naar buiten dat Italië overweegt om 40 miljard euro extra te steken in het kapitaal van banken in land. Het geld moet worden gebruikt als kapitaalversterking of voor het afgeven van garanties.
De maatregel moet volgens bronnen bij Bloomberg in de komende dagen officieel worden bekendgemaakt. Overheden in Europa mogen alleen in uitzonderlijke omstandigheden, zoals een systeemcrisis direct kapitaal verstrekken aan banken. Italië wijst nu naar de Brexit als reden voor de miljardensteun. Dit terwijl de problemen bij Italiaanse banken als sinds het begin van dit jaar spelen. Zonder de Brexit als reden aan te voeren wordt de injectie gezien als ongeoorloofde staatssteun.
De Europese Commissie zal indien de Italianen hun plannen voor een kapitaalinjectie officieel bekend maken, moeten reageren op het voorstel. Dit is pijnlijk voor de Commissie aangezien zij sinds 2009 de regels voor overheidssteun voor banken alleen maar strenger heeft gemaakt. Aan de andere kant kun je de Italiaanse banken niet aan hun lot overlaten aangezien dit effect zal hebben op de economie van de hele eurozone.
Ook de plannen voor een Europees garantiefonds komen hiermee in gevaar. De Europese Commissie wil een depositogarantiestelsel invoeren voor de tegoeden van spaarders in de eurozone.
Dit zogeheten European Deposit Insurance Scheme (Edis) wordt ingevoerd naast de huidige garantiestelsels in de lidstaten en zal eveneens spaartegoeden tot € 100.000 garanderen. Het stelsel moet vanaf 2017 gefaseerd worden ingevoerd en in 2024 volledig in werking zijn.
Lees ook:
– Niet Brexit maar banken het probleem
– Spaanse bank keldert met 25 procent
– Noodfonds voor Italiaanse banken
